Cazgır komisyoncu olursa ne olur?
Cazgır ne yapar ve normalde görevi nedir? Güreşten iyi anlayan, pehlivanları güzel manilerle takdim eden, güreşecek pehlivanların adlarını, şanlarını, korkulu oyunlarını seyircilere anlatan; güreşi kendine has pehlivan duaları ile süsledikten sonra başlatan ve galip gelenleri duyuran kimsedir.
Yani cazgırın görevi bir çeşit sunuculuktur. Cazgır bütün güreşçileri yakından tanır, pehlivanların yaptığı bütün eski güreşleri bilir, eşleştirilen pehlivanların dualarını okuyarak güreşe yönlendirir.
Cazgır, pehlivanları beden gücünden çok akıl gücüne güvenmeye çağırır. Onları motive eder; Allah Allah İllallah hayırlara gele inşallah. Pirimiz Hamza Pehlivan. Aslımız neslimiz pehlivan. İki yiğit çıkmış meydana. İkisi de birbirinden merdane. Biri ak, biri kara, ikisinin de zoru para. Alta geldim diye yerinme. Üste çıktım diye sevinme. Alta düşersen apış. Üste çıkarsan yapış. Vur sarmayı kündeden at. Gönder Hz. Muhammed’e (S.A.V.) salavat.
Sonra da cazgır pehlivanları er meydanın salar. Cazgır bugün de Kırkıpnar ve diğer güreşlerinin en renkli kişileridir. Cazgırın daha bir çok ritüelleri vardır burada yapılmayan. Bazıları uygulanmaya devam ediyor. Bazıları da galiba unutulmuş. Tabii bununla birlikte er meydanının düzenini anonslarıyla düzenlemeye çalışır.
Cazgır, pehlivanların su isteyen pehlivanlara yağcıyı, bezciyi, sucuyu ve temizlikçiyi sevk eder. Dini ve hamasi duygularla güreşçileri halka tanıtan başcazgır ve yardımcıları kendilerine özgü milli kıyafetler giyer, pehlivanlıkta olduğu gibi cazgırlıkta da usta çırak geleneği vardır.
Yukarıda saydığımız görevleri yapmak için geleneksel güreşler, başta yağlı güreş olmak üzere bu konuları yapar. Ama cazgır asıl görevini unutup başka işler yapmaya başlarsa ne olur? Mesela pehlivanlardan anons için para isterse ne olacak? Bunun böyle olması normal mi? Böyle bir kural var mı? Cazgır böyle bir hakka nasıl sahip olur?
Daha önce çocukları pehlivan olan kişiler birkaç yıl önce bunları bize anlattılar. Para vermesen anons yapmam diyorlarmış. Biz inanmak istemedik. Ama gerçekten böyle şeyler oluyormuş. Bu durumda Türkiye Geleneksel Güreşler Federasyonu nasıl bir politika izliyor? Bunlara caydırıcı cezalar geliyor mu? Cazgırın bahşiş alması normal mi? Cazgırın bahşiş istemesi? Ben bilmiyorum ama bu doğal mı?
Ayrıca son günlerde yine kulağımıza gelen bazı sorunlar oluştu. Mesela cazgır, davul – zurna ekibinden komisyon isteyebilir mi? Böyle bir hakkı var mı? Normalde cazgır veya güreş organizasyonunda olanlar federasyondan ve organizasyondan gerekli parayı almıyorlar mı? Bunun bir kurala oturtulması gerekmiyor mu? Zaten gereksiz anonslardan seyirciler bıktılar. Bunları televizyon seyredenlerde şikayet ediyor. Bunlar yetmezmiş gibi bir de komisyon veya isim söyleme parası istenmesi doğru bir şey mi? Eğer böyle bir şey yok ise biz herkesten özür dileriz. Ama yok ise, neden bunlar yapılıyor? Bunların yapılmasına neden izin veriliyor? Yasak ise neden bu yasak uygulanmıyor? Federasyonun bu konuya açıklık getirmesi ve konuyu aydınlığa kavuşturması gerekmiyor mu?
Geleneksel güreşlerde yukarıda saydığımız Allah Allah sesleriyle başlayan ve manevi duygulara insanları sevkeden bir sistem para sistemine mi dönüştü? Tabii her insan hak ettiği parayı almalı. Çünkü herkesin bir geçimi var bunu karşılamak için, herkes bir mücadele veriyor. Hakettiği parayı mutlaka ve mutlaka alması gerekir. Ama hak etmediği bir parayı nasıl olur da ister?
Bir de özellikle canlı yayın yaparken, seyirciler hatırlattı. Cazgır, pehlivanları emir verir gibi çağırıyorlar. Seyirciler bu konuda bizi uyardı. Burası askeri birlik değil ne biçim bir anons yapılıyor, diyorlar. Bunları da hatırlatmak istedik. Biz kamuoyunun isteklerini size iletmeye çalışıyoruz. Değerlendirmeyi yapacak olan yüce divan Türkiye Geleneksel Güreşler Federasyonu’dur. Bir de merak ettiğim konu bu güreşler başlamadan önce cazgır ve hakemler eğitimden geçip sertifika alıyorlar. Bunları verirken biraz daha dikkatli olmak gerekiyor sanıyorum.
Aynı zamanda davul – zurna ekibinin de zorla bahşiş almaması gerekmiyor mu? Bu konuda anlaşmalar yapıldığına göre. Tabii burayı bilmiyorum. Eğer gelenek ise tabii ki olması gerekiyor. Ama daha güzel organizasyonların olması için bunlara da dikkat etmek gerekiyor.
Bir de güreşlerin daha güzel olması için anonsların az, güreşin ve davul – zurna ritminde güreşlere devam etmek daha güzel olmaz mı?